Digitale didactiek

7 jaar geleden – april 2012- werd mijn eerste blog gepubliceerd. Spring in de digitale didactiek.

Het was een blog naar aanleiding van een interview met Ashwin Brouwer over het ontstaan en het maken van Social media in het mbo Mocht je het platform nog niet kennen kijk er zeker eens op! “Het is een platform voor iedereen in het (mbo) onderwijs die aan de slag wil gaan met sociale media, webtools, Office 365 en mediawijsheid. Het platform staat boordevol praktische tips, handige trucs en prachtige voorbeelden om onderwijs nog mooier, leuker en leerzamer te maken.”

Toen en nu
Als je mijn directe collega’s zeven jaar geleden mijn voornaamste passie zou hebben gevraagd dan zouden digitale tools zeker in de top 3 voorkomen. Ik gebruikte zeer regelmatige digitale tools tijdens mijn lessen. De uitlegfilmpjes van allerlei tools van Jorick Scheerens vond ik een zeer prettige manier om te professionaliseren. Het feit dat ik op school niet overal beschikking had over computers of een deugdelijke internetverbinding zorgde er mede voor dat mijn voorliefde voor digitale tools naar de achtergrond verdween. Eind 2017 kwamen “de vlinders” weer terug. Ik verzorgde een aantal praktische workshops over digitale didactiek.

Tijdens de workshops stond ik stil bij de manieren hoe je onderwijs kan aanbieden volgens Tony Bates.

Ook keken we samen naar wat werkt.

Wat werkt bij gebruik ICT voor leren? (Bron: Merril 2002)

• Realistische problemen als vertrekpunt (video, virtual reality)
• Activeren van voorkennis (diverse tools)
• Actief verwerken (diverse tools)
• Demonstreren, voordoen (screencasts, video)
• Oefenen (toetsen)
• Samenwerkend leren
• Feedback
• Reflecteren

Wat versta ik onder digitale tools?Digitale tools zijn voor mij een verzamelbegrip voor internet toepassingen waar gebruikers informatie op een gebruiksvriendelijke manier kunnen maken, delen en / of organiseren. Let op: de tool die je kiest moet je faciliteren / helpen bij  ………………..

Digitale tools kunnen helpen bij:

1. Het maken van een krachtige, afwisselende leeromgeving,
2. Het doorbreken van de schoolmuren,
3. Het maken en creëren van kennis door leerlingen,
4. Het in staat stellen om voor een breed publiek te publiceren,
5. Het transparanter maken van denk – en samenwerkingsprocessen.

Niet alleen voor de leuk
Als ik lessen maak check ik altijd deze 3 woorden:  Efficiënt, effectief en/ of bevredigend. Voor mij werd het meer van belang dat ik vakinhoud, didactiek en technologie kon combineren zodat er zinvol, waardevol en betekenisvol onderwijs zou ontstaat. Ik sprak met een groot aantal docenten over keuzes van digitale tools. Want welke tool kies jij eigenlijk en waarom? Het TPACK-model was hierbij leidend.

Ken je het TPACK model?
Het TPACK model is ontwikkeld door Matthew Koehler en Punya Mishra en beschrijft de kennis die een docent nodig heeft om ICT te integreren in zijn of haar onderwijs. Zomaar een tool inzetten zonder na te denken wat de tool bijdraagt kan de effectiviteit en efficiëntie van je opdracht aantasten.

TPACK
De afkorting TPACK staat voor Technological Pedagogical Content Knowledge. Om dit vloeiend uit te kunnen spreken tijdens de workshops moest ik even goed oefenen. (probeer het maar eens uit te spreken). Het prettige aan het model is dat het drie kennisdomeinen samen laat komen.

TPACK is een beschrijving van de combinatie van vakinhoud (CK), didactiek (PK) en technologie (TK). De onderdelen komen samen in de sweetspot (het midden).

Waar staan alle combinatieletters voor? (je kunt ze ook aflezen in de afbeelding)

TK: Technological Knowledge: ICT-toepassingen kunnen hanteren, ICT-toepassingen op waarde kunnen schatten, functioneel begrip ICT

CK: Content Knowledge: Kennis van feiten, (mis)concepten, theorieën, procedures en verklarende kaders

PK: Pedagogical Knowledge: Kennis over leerlingen, inzet van bronnen, klassenmanagement, ontwikkeling lessen, evaluatie leerprestaties

TPK: Technological Pedagogical Knowledge. Kennis over relatie tussen technologie en didactiek en hoe didactiek kan veranderen ten gevolge van ICT

TCK: Technological Content Knowledge. Kennis over relatie tussen technologie en vakinhoud en hoe vakinhoud op nieuwe manieren gepresenteerd kan worden

PCK: Pedagogical Content Knowledge. Vakdidactiek, de kennis die de docent heeft om het vak vorm te geven en aan te passen met het oog op instructie.

Ik kan mij voorstellen dat de vele lettercombinaties overweldigend kunnen zijn. Het bestuderen en bespreken van het TPACK model zorgt ervoor dat je bewust wordt over het didactisch en de vakinhoudelijke inzet van ICT.    

Wil je zelf praktisch aan de slag met het TPACK model?

• Vraag hier de verwerkingsopdracht aan.
• Vraag hier naar een mogelijke opdracht
• Check TPACK-NL, the game: http://www.tpack.nl/zelf-aan-de-slag.html waar je allerlei downloads tegenkomt
• Kijk naar de downloadbare versie of een te bestellen versie van TPACK van de makers van Kleppen Dicht. Aanrader: http://kleppendicht.nl/2017/06/11/tpack-triplets-is-er/

Tijdens het Nationale Mediawijsheid Congres in maart 2018 was het niet de digitale didactiek maar de digitale ethiek die centraal stond. Daarover zal ik een volgend blog schrijven.